کاخ باغچه جوق ماکو (سردار ماکو)

این کاخ که به عنوان موزه نیز مورد استفاده قرار میگیرد، جزو کاخهای زیبا و رویایی ایران است .

کاخ باغچه جوق ماکو در شمالغربی ترین نقطه کشور و در شش کیلومتری شهر ماکو در روستایی به نام باغچه جوق در بخش جنوب شرقی روستا واقع شده است. روستای باغچه جوق در زبان ارمنی معنی “ده” را میدهد، این روستا در دامنه کوه چرکین قرار دارد که چشمه زیبایی به نام کلیسه در آن قرار دارد. این بنا در دامنه دلپذیر کوهستان و در داخل باغ بسیار باصفایی قرار گرفته و بعلت روابط نزدیک سردار روسی با هنرمندان روسی و مجاورت با مرز، تاثیر معماری روسی در این ساختمان بخوبی مشهود است.

عکسهای نمای بیرونی کاخ باغچه جوق ماکو

این باغ در دوره قاجار به دستور تیمور تیموری معروف به اقبال السلطنه ماکویی در سال ۱۲۷۱ هجری شمسی ساخته شده که در آن زمان از حکام مقتدر وقت و از سرداران مظفرالدین شاه بود.

کاخ باغچه جوق ماکو

کاخ باغچه جوق در باغی به وسعت ۱۱ هکتار قرار دارد و زیربنای این کاخ ۲۵۰۰ مترمربع است، این باغ بزرگ شامل انواع درختان میوه (زردآلو، انجیر، توت، گردو، به، گیلاس، آلو، فندق، گلابی، بادام و سیب) و گلها و بوته های بزرگ و همچینی درختان زینتی(اقاقیا و تبریزی)  و چشمه ای زلال میباشد.

خانواده سردار ماکویی تا سال ۱۳۵۳ در انی کاخ ساکن بودند اما این کاخ آنقدر بینظیر بود که دولت پهلوی در سال ۱۳۵۳ اقدام به خریداری آن نمود و تعمیراتی روی آن انجام داد و نام آنرا کاخ موزه نهاد تا اینکه در سال ۱۳۵۸ برای بازدید عموم آماده شد. کاخ باغچه جوق در سال ۱۳۶۶ در اختیار میراث فرهنگی کشور قرار گرفت و در سال ۱۳۵۷ در فهرست آثار ملی ایران به شماره ۱۷۳۹ به ثبت رسید و در سال ۱۳۸۲-۸۳ مرمت و بازسازی گردید.

در فاصله ۴ کیلومتری آن ساختمان دیگری بنام قلعه جوق که محل استقرار قوای نظامی سردار ماکو بوده ساخته شده که بعد از سردار ماکو بدست ورثه افتاد و بعدا دولت آنرا خریداری کرده و در ردیف بناهای تاریخی قرار دارد.

موقعیت کاخ باغچه جوق به دلیل قرارگیری بر سر جاده ترانزیتی ترکیه و اروپا اهمیت زیادی پیدا کرده که باعث شده هرساله توریستا و گردشگران ایرانی و خارجی زیادی به این مکان زیبا و تاریخی مراجعه کنند.

اولین تصویری که هنگام ورود به باغ خواهید دید استخر بزرگی است که در حیاط باغ قرار دارد، کمی آنطرف ساختان باغ است که دارای ابهتی بی نظیر است و نگاه ها را به سمت خود محصور میکند.

این ساختمان دوطبقه که بنایی قرینه دارد، نیمی ایرانی و نیمه دیگر فرنگی است، دیوارهای هردو قسمت با رنگهای طبیعی نقاشی شده اند، نیمه ایرانی آن با گل و بوته و مردان و زنان دوران قاجار تزئین شده و نیمه فرنگی آن با کاغذدیواری خانه های روسی و نقش و نگارهای اروپایی تزئین شده است.

معماری کاخ باغچه جوق ترکیبی از معماری ایرانی و غربی است، خصوصا معماری سده نوزده روسیه. مقابل ساختمان کالسکه ی سردار قرار دارد و همچنین جایگاه سخنرانی سردار که بسیار باشکوه ساخته شده و از آنجا برای رعیت ها سخنرانی میکرده است، این جایگاه با آجرهای رنگی و پلکانی با ساختمان متصل شده است.

نمای بیرونی ساختمان با مجسمه های گچی پوشیده شده است، گچبری این ساختمان توسط اساتید ایرانی انجام گرفته و آئینه کاری آن در سطح عالی است، در بالای ساختمان هم دور تا دور مجسمه هایی دیده میشوند که اکثرا جای گل و چراغ بوده اند. پایه های ستونها و گلدانها از سنگ خارا تشکیل شده است.

کاخ باغ در محوطه ای که توسط نرده های چدنی بسیار زیبا  و تقریبا منظم قرار گرفته و از سایر بخشهای باغ جدا شده و نقشی مانند اندرونی ایفا میکند.

این کاخ همچنین یک ساختمن سنگی (آشپزخانه کاخ) دارد که با سنگهای تراشیده و صیقلی داده شده ساخته شده است و در حال حاظر از آن به عنوان دفتر میراث فرهنگی و گردشگری ماکو استفاده میشود.

ساختمان-سنگی-آشپزخانه-کاخ-جوق-ماکو

طبقه اول کاخ، شامل سالن نهارخوری و بعد از آن سالن انتظار و محل پذیرش ملاقاتهای رسمی قرار دارد، و در مرکز آن حوضچه ای آئینه کار شده با دیوارهای گچبری شده قرار دارد و قسمت های دیگر کاخ در اطراف این تالار ایجاد شده اند.

از دو سوی بنا، راه پله هایی وجود دارد که مارا به سمت اتاق خواب، دفتر کار و شاه نشین ها میبرد، این راه پله ها با مجسمه هایی سنگی تزئین شده اند.

در اتاق ها و تالارهای طبقه بالا مبلها و کمدها و میزهایی وجود دارید که از کشورهای خارجه وارد شده اند، از مبلمان نئین لهستان و استیل فرانسه تا کمدهای منبت کاری اتریشی و میز آرایش آنالی خانم (همسر سردار) و لوسترهای کریستال و برنزی دکوراسیونی بی نظیر را ایجاد کرده است.

پنجره های کاخ رنگی بوده و شیشه های آن طبق برخی گفته ها خاصیت حشره کشی دارند که از مواد شیمیایی در آن استفاده نشده است (البته این خاصیت توسط هیچ یک از ارگانها تایید نشده است) و کاغذدیواری های آن از مرغوبترن و با طرح های گل و بوته پوشیده شده اند.

درون کاخ باغچه جوق ماکو

درون این ساختمان که تمام لوازم آن نیز برای بازدید قرار دارند، دکوراسیون آن در بالاترین سطح دوره خود بوده، پرده های زربفت، مبلهای بی نظیر، تخت خواب با تشک های پر قو، نقاشی  و رنگ آمیزی ساختمان و نقاشی سقف اتاقها، ظروف چینی اعلا و لوسترهای کریستال و سایر لوازم آن، ما را به یاد کاخهای افسانه ای می اندازد.

نقاشی های این ساختمان که هریک متناسب با فضای سیاسی و فرهنگی و اجتماعی آن دوران کشیده شده اند شاید از همه قسمت ها دیدنی تر باشد.

بخشی از نقاشی های روی سقف اتاق ناهارخوری که نشان از پذیرایی از میهمانان بسته به فرهنگ آنان را دارد: سفره ایرانی با غذاهای ایرانی (کباب، چلو، خورشت و دوغ و مردان ایرانی)  و در مقابل سفره ای فرنگی با گل و شراب و شمع و زنان و مردان فرنگی نقاشی شده اند.

نقاشی های روی دیوار کاخ باغچه جوق ماکو

اولین گرامافونی که به ایران وارد شد

اولین گرامافونی که به ایران وارد شد در کاخ باغچه جوق قرار دارد که طول بوق آن ۶۰سانتیمتر و ارتفاع پایه آن به بیش از یک متر میرسد.

عکسهای قدیم کاخ باغچه جوق ماکو

باغچه جوق ماکو، بنای تاریخی ماکو،میرزا قلی خان اقبال السلطنه ماکویی، عکسهای کاخ باغچه جوق ماکو، اولین گرامافونی که وارد ایران شد